Bir Aşçının Gözünden Türk Tarihi
2018 yılında üniversiteye hazırlanırken iki bölüm arasında kaldım: Gastronomi ve mutfak sanatları diğeri ise Türkoloji . Tarihe olan ilgim nedeniyle, Türkoloji bölümünü Kırgızistan-Türkiye Manas üniversitesinde okumayı ciddi şekilde düşünmüştüm. Ancak çocukluğumdan beri hayalini kurduğum aşçılık ağır bastı.
İlkokulda öğretmenim “Büyüyünce ne olacaksın?” diye sorduğunda “Restoran açacağım.” demiştim.
Bu hevesle çıktığım yolda kendimi hem mutfağın içinde hem de tarihin izinde buldum. Yurtiçi ve yurtdışı gezilerimde odaklandığım nokta yemek kültürü oldu.
Türk mutfağını öğrendikçe, onun tarihsel kökenlerine olan ilgim de derinleşti. Kitaplardan, akademik araştırmalardan ve yerel halktan Türk mutfağının tarihini araştırdım.
Bu yıl Kırgızistan’a da gitme fırsatım oldu. At sürdüm, beş parmak, kımız, samsa gibi yerel yemekleri tattım. Kendimi sanki atalarımın izinde bir yolculuğa çıkmış hissettim. Türkistan coğrafyasında (Orta asya) hep gitmek istemiştim.
Kültürle yemek arasında sıkı bir bağ olduğunu yeniden hissettim. Bu deneyim, araştırmalarıma da ilham verdi.
Orta Asya’yı gezip bu toprakların yemeklerini yerinde tadınca, kafamda tek bir soru belirdi: Bu yemeklerin kökeni neydi? İşte bu sorunun gayesiyle peşinden giderken, kendimi Orhun Abideleri’nde buldum.
Türklerin ilk yazılı belgeleri olan Orhun Abideleri, sadece bir milletin varoluş mücadelesini değil; aynı zamanda o dönemin sosyal yaşamını, kültürünü ve yeme alışkanlıklarını da gözler önüne seriyor.
Bu taş yazıtlarda geçen “geyik eti”, “yuğ yemeği”, “yufka” gibi ifadeler, binlerce yıl öncesine ait sofraları bugüne taşıyor.
Bir sonraki yazımda, bu kadim yazıtlarda geçen yemek kültürüne birlikte göz atacağız…
Bu konuda kaynak olarak Nevin HALICI’nın Orta Asya ve göç yolu dönemi mutfağı kitabını kullandım. Bu konularda meraklıysanız tavsiye ederim.
Orta Asya Türk mutfağı hakkında daha fazla yazı için aşağıdaki linke tıklayın.
